sobota, 15 grudnia 2012

Nadzór nad działalnością gminną



Art. 85.

Nadzór nad działalnością gminną sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem.

Art. 86.

Organami nadzoru są Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa.

Art. 87.

Organy nadzoru mogą wkraczać w działalność gminną tylko w przypadkach określonych ustawami.

Art. 88.

Organy nadzoru mają prawo żądania informacji i danych, dotyczących organizacji i funkcjonowania gminy, niezbędnych do wykonywania przysługujących im uprawnień nadzorczych.

Art. 89.

1. Jeżeli prawo uzależnia ważność rozstrzygnięcia organu gminy od jego zatwierdzenia, uzgodnienia lub zaopiniowania przez inny organ, zajęcie stanowiska przez ten organ powinno nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego rozstrzygnięcia lub jego projektu, z zastrzeżeniem ust. 1a.
1a. Termin, o którym mowa w ust. 1, wynosi 30 dni, jeżeli zatwierdzenie, uzgodnienie lub zaopiniowanie wymagane jest od organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.
2. Jeżeli organ, o którym mowa w ust. 1 lub 1a, nie zajmie stanowiska w sprawie, rozstrzygnięcie uważa się za przyjęte w brzmieniu przedłożonym przez gminę, z upływem terminu określonego w ust. 1 lub 1a.
3. Do zatwierdzania, uzgadniania lub opiniowania przez organy gminy rozstrzygnięć innych organów przepisy ust. 1, 1a i 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 90.
1. Wójt obowiązany jest do przedłożenia wojewodzie uchwał rady gminy w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia. Akty ustanawiające przepisy porządkowe wójt przekazuje w ciągu 2 dni od ich ustanowienia.

2. Wójt przedkłada regionalnej izbie obrachunkowej, na zasadach określonych w ust. 1, uchwałę budżetową, uchwałę w sprawie absolutorium oraz inne uchwały rady gminy i zarządzenia wójta objęte zakresem nadzoru regionalnej izby obrachunkowej.

Art. 91.

1. Uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90.
2. Organ nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia albo w toku tego postępowania, może wstrzymać ich wykonanie.
2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do uchwały lub zarządzenia o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego.
3. Rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
4. W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały lub zarządzenia, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę lub zarządzenie wydano z naruszeniem prawa.
5. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.

Art. 92.

1. Stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy wstrzymuje ich wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do uchwały lub zarządzenia o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego.

Art. 92a.

W przypadku złożenia przez organ gminy skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze, sąd administracyjny wyznacza rozprawę nie później niż w ciągu 30 dni od dnia wpłynięcia skargi do sądu.

Art. 93.

1. Po upływie terminu wskazanego w art. 91 ust. 1 organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy.
W tym przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, wydanie postanowienia o wstrzymaniu wykonania uchwały lub zarządzenia należy do sądu.

Art. 94.

1. Nie stwierdza się nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy po upływie jednego roku od dnia ich podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia uchwały lub zarządzenia w terminie określonym w art. 90 ust. 1, albo jeżeli są one aktem prawa miejscowego.

2. Jeżeli nie stwierdzono nieważności uchwały lub zarządzenia z powodu upływu

terminu określonego w ust. 1, a istnieją przesłanki stwierdzenia nieważności, sąd

administracyjny orzeka o ich niezgodności z prawem. Uchwała lub zarządzenie

tracą moc prawną z dniem orzeczenia o ich niezgodności z prawem. Przepisy

Kodeksu postępowania administracyjnego co do skutków takiego orzeczenia

stosuje się odpowiednio.

Art. 95. (skreślony).

Art. 96.

1. W razie powtarzającego się naruszenia przez radę gminy Konstytucji lub ustaw,

Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może w drodze uchwały rozwiązać

radę gminy. W przypadku rozwiązania rady gminy Prezes Rady Ministrów, na

wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wyznacza osobę,

która do czasu wyboru rady gminy pełni jej funkcję.

2. Jeżeli powtarzającego się naruszenia Konstytucji lub ustaw dopuszcza się wójt,

wojewoda wzywa wójta do zaprzestania naruszeń, a jeżeli wezwanie to nie odnosi

skutku – występuje z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o odwołanie

wójta. W przypadku odwołania wójta Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra

właściwego do spraw administracji publicznej, wyznacza osobę, która do

czasu wyboru wójta pełni jego funkcję.

Art. 97.

1. W razie nie rokującego nadziei na szybką poprawę i przedłużającego się braku

skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych przez organy gminy, Prezes

Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej,

może zawiesić organy gminy i ustanowić zarząd komisaryczny na

okres do dwóch lat, nie dłużej jednak niż do wyboru rady oraz wójta na kolejną

kadencję.

2. Ustanowienie zarządu komisarycznego może nastąpić po uprzednim przedstawieniu

zarzutów organom gminy i wezwaniu ich do niezwłocznego przedłożenia

programu poprawy sytuacji gminy.

3. Komisarza rządowego powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody,

zgłoszony za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

4. Komisarz rządowy przejmuje wykonywanie zadań i kompetencji organów gminy

z dniem powołania.

Art. 98.

1. Rozstrzygnięcia organu nadzorczego dotyczące gminy, w tym rozstrzygnięcia, o

których mowa w art. 96 ust. 2 i art. 97 ust. 1, a także stanowisko zajęte w trybie

art. 89, podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności

z prawem w terminie 30 dni od dnia ich doręczenia.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozstrzygnięć dotyczących organów

związków i porozumień międzygminnych.

3. Do złożenia skargi uprawniona jest gmina lub związek międzygminny, których

interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do

wniesienia skargi jest uchwała lub zarządzenie organu, który podjął uchwałę lub

zarządzenie, albo którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze.

3a. Do złożenia skargi na rozstrzygnięcie organu nadzorczego, dotyczące uchwały

rady gminy, doręczone po upływie kadencji rady, uprawniona jest rada gminy

następnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczącego rady.

4. Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio

przepisy o zaskarżaniu do sądu administracyjnego decyzji w indywidualnych

sprawach z zakresu administracji publicznej.

5. Rozstrzygnięcia nadzorcze stają się prawomocne z upływem terminu do wniesienia

skargi bądź z datą oddalenia lub odrzucenia skargi przez sąd.

Art. 98a.

1.5) Jeżeli właściwy organ gminy, wbrew obowiązkowi wynikającemu z przepisów

art. 383 § 2 i 6 oraz art. 492 § 2 i 5 ustawy, o której mowa w art. 24b ust. 6, oraz

art. 5 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia

działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, w zakresie

dotyczącym odpowiednio wygaśnięcia mandatu radnego, wygaśnięcia mandatu

wójta, odwołania ze stanowiska albo rozwiązania umowy o pracę z zastępcą

wójta, sekretarzem gminy, skarbnikiem gminy, kierownikiem jednostki organizacyjnej

gminy i osobą zarządzającą lub członkiem organu zarządzającego

gminną osobą prawną, nie podejmuje uchwały, nie odwołuje ze stanowiska lub

nie rozwiązuje umowy o pracę, wojewoda wzywa organ gminy do podjęcia odpowiedniego

aktu w terminie 30 dni.

5) Ma zastosowanie do kadencji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego i kadencji

wójtów, następujących po kadencji, trwającej w dn. 27.10.2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 217, poz. 1281,

art. 5).

2. W razie bezskutecznego upływu terminu określonego w ust. 1, wojewoda, po

powiadomieniu ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wydaje

zarządzenie zastępcze.

3. Przepis art. 98 stosuje się odpowiednio, z tym że uprawniona do złożenia skargi

jest również osoba, której interesu prawnego lub uprawnienia dotyczy zarządzenie

zastępcze.

Art. 99.

1. (skreślony).

1a. Przepisy o nadzorze nad gminami stosuje się odpowiednio do związków i porozumień

międzygminnych.

2. W sprawach związków i porozumień międzygminnych, wykraczających poza

granice województwa, organy nadzorcze działają w zakresie swojej właściwości

miejscowej i za pośrednictwem organów nadzorczych właściwych ze względu

na siedzibę władz związku lub porozumienia, chyba że statut związku lub porozumienie

przekazuje uprawnienia nadzorcze Prezesowi Rady Ministrów.

Art. 100.

Postępowanie sądowe, o którym mowa w artykułach poprzedzających, jest wolne od

opłat sądowych.

Art. 101.

1. Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem

podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej,

może – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć

uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i

skargę oddalił.

2a. Skargę na uchwałę lub zarządzenie, o których mowa w ust. 1, można wnieść do

sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców

gminy, którzy na to wyrażą pisemną zgodę.

3. W sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach

załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym.

4. W sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 94.

Art. 101a.

1. Przepisy art. 101 stosuje się odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czynności

nakazanych prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne

narusza prawa osób trzecich.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, sąd administracyjny może nakazać

organowi nadzoru wykonanie niezbędnych czynności na rzecz skarżącego, na

koszt i ryzyko gminy.

Art. 102.

Przepisów rozdziału niniejszego nie stosuje się do decyzji indywidualnych w sprawach

z zakresu administracji publicznej, wydawanych przez organy gmin, ich

związków lub samorządowe kolegia odwoławcze. Kontrolę instancyjną w tym zakresie

oraz nadzór pozainstancyjny i kontrolę sprawowaną przez sąd określają przepisy

odrębne.

Art. 102a.

W sprawach, o których mowa w niniejszym rozdziale, nie stosuje się przepisów art.

52 § 3 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami

administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270).

Skarga kasacyjna

Warszawa, dnia 19 grudnia 2007 r.
 


Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie

 
za pośrednictwem

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
w Warszawie
ul. Jasna 2/4
00-013 Warszawa
 
Wnoszący skargę kasacyjną

Jan Kowarski,
ul. J. Matejki 128 m. 67, Legionowo, 
repre­zentowany przez adwokata Jarosława Przybyl­skiego, 
Kancelaria Adwokacka nr 156, ul. Ja­rosławska 65, Warszawa

Organ, którego działanie jest przedmiotem skargi
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
 
Wartość przedmiotu sporu: ...
(jeżeli spór dotyczy należności pieniężnej)
 
 
 
SKARGA KASACYJNA
od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie
z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt II SA/Wa 347/07)
doręczonego w dniu 23 listopada 2007 r.
 
Na podstawie art. 173 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), w imieniu Jana Kowarskiego, zaskarżam w całości wyrok Wojewódz­kiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt II SA/Wa 347/07) doręczony skarżącemu w dniu 23 listopada 2007 r.

Na podstawie art. 176 w zw. z art. 185 § 1 powołanej ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wnoszę o:
1)  uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponow­nego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie,
   2)  zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
 
Zaskarżonemu wyrokowi zarzucam:
1) naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i nie­właściwe zastosowanie, tj. art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 13ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekstjedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) oraz § 9 ust. 1 pkt 2 i ust. 2rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2000 r. w sprawie opłatdrogowych (Dz.U. Nr 51, poz. 607 ze zm.), polegające na zastosowaniu
niekonstytucyjnych przepisów ustawowych i wykonawczych jako podstawy
materialnoprawnej zaskarżonego orzeczenia,
a także
2) naruszenie przepisów o postępowaniu w stopniu mającym wpływ na wyniksprawy, w rozumieniu art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. — Prawoo postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tj. art. 91 § 2 i 3, art. 106 § 2,3 i 5 oraz art. 113 § 1 tej ustawy, przez niewłaściwe zawiadomienie uczestnikówpostępowania, brak zarządzenia osobistego stawienia się pełnomocnika organui nieprzeprowadzenie dowodów uzupełniających żądanych przez skarżącego.
 
 
Uzasadnienie
 
1. Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2001 r. (sygn. akt P. 17/00) stwierdził, że powołane przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2000 r. w sprawie opłat drogowych są niezgodne z art. 2 i art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z obowiązującym wówczas art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (obecnie tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115). Powołane przepisy stanowiły podstawę prawną decyzji zaskarżonych w niniejszej sprawie. Postępowanie administracyjne w tej sprawie bowiem było prowadzone w trybie wzno­wienia postępowania, a zatem zastosowanie w sprawie miały dotychczasowe przepisy, tj. obowiązujące w dacie przejazdu pojazdem nienormatywnym. Zgod­nie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sąd administracyjny uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, a taka sytuacja zachodziła w niniejszej sprawie. W tej sytuacji wydanie wyroku oddalającego skargę, zamiast uwzględniającego, stanowi wprost o naruszeniu powołanych przepisów.
2.  Stosownie do art. 91 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. — Prawo o po­stępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sąd rozpoznający sprawę zawiadamia o posiedzeniach jawnych strony na piśmie lub przez ogłoszenie podczas posiedzenia, stronie nieobecnej na posiedzeniu jawnym zaś zawsze doręcza zawiadomienie o następnym posiedzeniu. Zawiado­mienie powinno być doręczone co najmniej na siedem dni przed posiedzeniem, natomiast w pilnych przypadkach termin ten może być skrócony do trzech dni. Ponadto sąd administracyjny może w celu dokładniejszego wyjaśnienia sprawy zarządzić stawienie się stron lub jednej z nich osobiście albo przez pełnomoc­nika. W niniejszej sprawie zasady te zostały naruszone, o czym stanowią akta sądowe sprawy II SA/Wa 347/07.
3.  Przewodniczący może zamknąć rozprawę tylko w przypadku, gdy sąd uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną. Prowadząc postępowanie, sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmier­nego przedłużenia postępowania w sprawie. Strona skarżąca składała wniosek o przeprowadzenie dowodów uzupełniających w tej sprawie, jednakże nie został on uwzględniony przez sąd. Stanowi to o naruszeniu powołanych przepisów procesowych.
4.  W świetle powyższych wywodów wnoszę jak na wstępie.
 
Xxx (adwokat)

  

Uwagi

zarzuty

art. 141 par. 4 ppsa - gdy WSA stwierdzi naruszenie przez organy administracji przepisów proceduralnych a nie oceni ich charakteru w kontekście argumentacji, zawartej w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

art. 133 par. 1 ppsa - gdy WSA dokona własnych ustaleń faktycznych nie mających oparcia w zgromadzonym przez organy materiale dowodowym lub w odniesieniu do faktów, które nastąpiły już po dniu wydania zaskarżonej decyzji. 




Ppsa



Wznowienie postępowania
Art. 270.
W przypadkach przewidzianych w dziale niniejszym można żądać wznowienia postępowania,
które zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem.

Art. 271.
Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności:
1) jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał
sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się
orzeczenia nie mogła domagać się wyłączenia;
2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się orzeczenia niemożność działania ustała lub
brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła
dokonane czynności procesowe.

Art. 272.
§ 1. Można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.
§ 2. W sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Jeżeli w chwili wydania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego orzeczenie sądowe nie było jeszcze prawomocne na skutek wniesienia środka
odwoławczego, który został następnie odrzucony, termin biegnie od dnia doręczenia postanowienia o odrzuceniu.
§ 3. Można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy potrzeba taka wynika z rozstrzygnięcia organu międzynarodowego działającego na podstawie umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską.
Przepis § 2 stosuje się odpowiednio, z tym że termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania biegnie od dnia doręczenia stronie lub jej pełnomocnikowi rozstrzygnięcia organu międzynarodowego.

Art. 273.
§ 1. Można żądać wznowienia na tej podstawie, że:
1) orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym
albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;
2) orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa.
§ 2. Można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
§ 3. Można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy. W tym przypadku przedmiotem rozpoznania przez sąd jest nie tylko zaskarżone orzeczenie, lecz są również z urzędu inne prawomocne orzeczenia dotyczące tej samej sprawy.

Art. 274.
Z powodu przestępstwa można żądać wznowienia jedynie wówczas, gdy czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że postępowanie karne nie może być wszczęte lub że zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów.

Art. 275.
Do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenia sądów obu instancji, właściwy jest Naczelny Sąd Administracyjny. Do wznowienia postępowania na innej podstawie właściwy jest sąd, który ostatnio orzekał w sprawie.

Art. 276.
Do postępowania ze skargi o wznowienie postępowania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, jeżeli przepisy poniższe nie stanowią inaczej. Jednakże, gdy do wznowienia postępowania właściwy jest Naczelny Sąd Administracyjny, stosuje się odpowiednio art. 175.

Art. 277.
Skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym. Termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji – od dnia, w którym o orzeczeniu dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.

Art. 278.
Po upływie lat pięciu od uprawomocnienia się orzeczenia nie można żądać wznowienia, z wyjątkiem przypadku, gdy strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana.

Art. 279.
Skarga o wznowienie postępowania powinna ponadto zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz żądanie o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.
\
Art. 280.
§ 1. Sąd bada na posiedzeniu niejawnym, czy skarga jest wniesiona w terminie i czy opiera się na ustawowej podstawie wznowienia. W braku jednego z tych wymagań sąd wniosek odrzuci, w przeciwnym razie wyznaczy rozprawę.
§ 2. Na żądanie sądu zgłaszający skargę o wznowienie postępowania obowiązany jest uprawdopodobnić okoliczności stwierdzające zachowanie terminu lub dopuszczalność wznowienia.

Art. 281.
Na rozprawie sąd rozstrzyga przede wszystkim o dopuszczalności wznowienia i odrzuca wniosek, jeżeli brak ustawowej podstawy wznowienia albo termin do wniesienia skargi nie został zachowany. Sąd może jednak po rozważeniu stanu sprawy połączyć badanie dopuszczalności wznowienia z rozpoznaniem sprawy.

Art. 282.
§ 1. Sąd rozpoznaje sprawę na nowo w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia.
§ 2. Po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności oddala skargę o wznowienie postępowania albo uwzględniając ją zmienia zaskarżone orzeczenie albo je uchyla i skargę odrzuca lub postępowanie umarza.
§ 3. W przypadku, o którym mowa w art. 273 § 3, sąd uchyla jedno z orzeczeń dotyczących
tej samej sprawy, utrzymując w mocy inne prawomocne orzeczenie, albo uchyla wszystkie prawomocne orzeczenia dotyczące tej samej sprawy i orzeka co do istoty sprawy albo przekazuje sprawę właściwemu wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu do rozpoznania i rozstrzygnięcia o tej sprawie.

Art. 283.
Sędzia, którego udziału lub zachowania się w poprzednim postępowaniu dotyczy skarga, wyłączony jest od orzekania w postępowaniu ze skargi o wznowienie postępowania.

Art. 284.
Wniesienie skargi o wznowienie postępowania nie tamuje wykonania zaskarżonego orzeczenia. W razie uprawdopodobnienia, że zgłaszającemu wniosek grozi niepowetowana szkoda, sąd może wstrzymać wykonanie orzeczenia. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
1) oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest
ono zaskarżone w całości lub w części;
2) przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie;
3) wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne;
4) uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
orzeczenia, którego skarga dotyczy;
5) wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto – gdy skargę wniesiono stosując art. 285a § 2 – że występuje wyjątkowy przypadek uzasadniający wniesienie skargi;
6) wniosek o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem.
§ 2. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma strony.
Do skargi – oprócz jej odpisów dla doręczenia ich stronom i uczestnikom postępowania
– dołącza się dwa odpisy przeznaczone do akt Naczelnego Sądu
Administracyjnego.

Art. 285.
Niedopuszczalne jest dalsze wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem wydanym na skutek skargi o wznowienie postępowania.


AKCJE PRZEDWOJENNYCH SPÓŁEK

W Sądzie Okręgowym w Warszawie czeka na rozpoznanie sprawa przeciwko czterem posiadaczom przedwojennych akcji GIESHE S.A. z Katowic i ich pełnomocnikowi. Prokuratura Okręgowa w Tarnobrzegu oskarżyła ich o próbę wyłudzenia 341 mln zł. Proces może stać się precedensem dotyczącym reaktywacji przedwojennych spółek na podstawie akcji kupionych na rynku kolekcjonerskim.

W polskim przedwojennym rejestrze handlowym przedwojennym figurowało ok. 170 tys. spółek, z czego około 3 tys. to spółki akcyjne.

Gieshe SA była jednak wyjątkowa.: miała 172 mln kapitału zakładowego, podzielonego na 172 akcje po milion zł. ( Bank Polski miał tylko 100 mln zł kapitału). To robi wrażenie, bo typowe akcje miały wartość nominalną 100 zł.

Historia spółki Gieshe SA sięga XVIII w to dla aktualnych rozstrzygnięć ważne są jej losy po 1922 r. W wyniku podziału Górnego Śląska 80 proc. koncernu zaliczanego do największych przedsiębiorstw Europy znalazło się w Polsce. W 1926 r. spadkobiercy Gieshe uznali, że Polska utrudnia funkcjonowanie firmy z kapitałem niemieckim i za 4 mln dol sprzedali ją amerykańskiemu holdingowi Silesian-American Corporation (SACO). Wszystkie akcje zdeponowane zostały w Guaranty Trust w Nowym Jorku.

W czasie drugiej wojny kontrolę nad spółką przejęła III Rzesza.

Zapewne dlatego w 1946 r. została uznana za przedsiębiorstwo niemieckie i znacjonalizowana bez odszkodowania. Amerykanie ostro zaatakowali. Nie kwestionowali nacjonalizacji. Uważali jednak, że Polska nie może jej przejąć bez odszkodowania dla SACO będącego jedynym właścicielem GIESCHE S.A.

Negocjacje były trudne. USA chciały początkowo 117 mln dol. Staneło na 40 mln spłacanych w ratach po 2 mln dol. rocznie (częściowo węglem).

W 1968 r. akcje znajonalizowanej spółki w 44 pojemikach trafiły do Warszawy.  W tym papiery Gieshe SA
Miały być zdeponowane w Ministerstwie Finansów. Odnaleziono list przewozowy, ale nie odnaleziono dokumentu, że faktycznie się tam znalazły.

W śledztwie ustalono, że we wrześniu 1985 r. akcje spółki Giesche wraz z innymi dokumentami trafiły do skupu i makulatury.

Zainteresował się nimi Ryszard Kowalczuk, właściciel największego w kraju zbioru historycznych papierów wartościowych.

Po 2000 r. mówiło się, że papiery przedwojennych spółek mogą zostać objęte ustawą reprywatyzacyjną.

Gieshe SA wciąż istniało w rejestrach handlowych bo zapomniano go stamtąd wykreślić.

Marek N wraz z grupą skupili akcje w 2005 r.

W tym samym roku Sąd Rejonowy w Katowicach wydał zgodę na Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, podwyższenie kapitału do wymaganej wówczas kwoty 500 tys. zł ( przedwojenne 172 mln zł po denominacjach to obecnie 172 zł ) i wybór nowych władz.

Kiedy do sądu trafiły pierwsze pozwy o zwrot nieruchomości bo okazało się, że Giesche nadal figuruje w kilkudziesięciu księgach wieczystych jako właściciel, Katowicami zatrzęsło z oburzenia.

Do tego Giesche zwróciła się do Ministra Gospodarki o unieważnienie decyzji nacjonalizacyjnej z 1946 r.
dotyczących kopalń, hut i innych zakładów będących w II Rzeczpospolitej własnością starej Giesche SA na Śląsku.

Pełnomocnik Skarbu Państwa uważa, że akcje kolekcjonerskie nie niosą żadnych praw majątkowych.

Ppsa




Skarga kasacyjna

Art. 173.
§ 1. Od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
§ 2. Skargę kasacyjną może wnieść strona, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka po doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Art. 174.
Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:
1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;
2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Art. 175.
§ 1. Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego,
z zastrzeżeniem § 2 i 3.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli skargę kasacyjną sporządza sędzia, prokurator, notariusz, radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa albo profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych, będący stroną, jej przedstawicielem lub pełnomocnikiem albo jeżeli skargę kasacyjną wnosi prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka.
§ 3. Skarga kasacyjna może być sporządzona przez:
1) doradcę podatkowego – w sprawach obowiązków podatkowych i celnych
oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
2) rzecznika patentowego – w sprawach własności przemysłowej.

Art. 176.
Skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie, wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.

Art. 177.
§ 1. Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
§ 2. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej dla stron wiąże również prokuratora, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka. Jeżeli jednak orzeczenia nie doręcza się stronie prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka mogą w terminie trzydziestu dni od dnia wydania orzeczenia wystąpić o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia i wnieść skargę kasacyjną w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Art. 178.
Wojewódzki sąd administracyjny odrzuci na posiedzeniu niejawnym skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również skargę kasacyjną, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.

Art. 179.
Strona, która nie wniosła skargi kasacyjnej, może wnieść do wojewódzkiego sądu administracyjnego odpowiedź na skargę kasacyjną w terminie czternastu dni od doręczenia jej skargi kasacyjnej. Po upływie terminu na wniesienie odpowiedzi lub po zarządzeniu doręczenia odpowiedzi wnoszącemu skargę kasacyjną, wojewódzki sąd administracyjny niezwłocznie przedstawi skargę kasacyjną wraz z odpowiedzią i
aktami sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu.

Art. 180.
Naczelny Sąd Administracyjny na posiedzeniu niejawnym odrzuci skargę kasacyjną, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez wojewódzki sąd administracyjny, albo zwróci ją temu sądowi w celu usunięcia dostrzeżonych braków.

Art. 181.
Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje skargę kasacyjną na rozprawie w składzie trzech sędziów, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Art. 182.
§ 1. Skargę kasacyjną od postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego kończącego postępowanie w sprawie Naczelny Sąd Administracyjny może rozpoznać na posiedzeniu niejawnym.
§ 2. Naczelny Sąd Administracyjny może również na posiedzeniu niejawnym rozpoznać skargę kasacyjną, jeżeli jest ona oparta wyłącznie na podstawie art. 174 pkt 2, a strona, która wniosła skargę kasacyjną, zrzekła się rozprawy, zaś pozostałe strony, w terminie czternastu dni od doręczenia skargi kasacyjnej, nie zażądały przeprowadzenia rozprawy.
§ 3. Na posiedzeniu niejawnym Naczelny Sąd Administracyjny orzeka w składzie jednego sędziego.

Art. 183.
§ 1. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Strony mogą przytaczać nowe uzasadnienie podstaw kasacyjnych.
§ 2. Nieważność postępowania zachodzi:
1) jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna;
2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego
do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik
strony nie był należycie umocowany;
3) jeżeli w tej samej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed
sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie
osądzona;
4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy;
5) jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw;
6) jeżeli wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której jest właściwy
Naczelny Sąd Administracyjny.

Art. 184.
Naczelny Sąd Administracyjny oddala skargę kasacyjną, jeżeli nie ma usprawiedliwionych podstaw albo jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Art. 185.
§ 1. Naczelny Sąd Administracyjny w razie uwzględnienia skargi kasacyjnej uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponowne go rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie, a gdyby sąd ten nie mógł rozpoznać jej w innym składzie innemu sądowi.
§ 2. W razie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd rozpoznaje ją w innym składzie.

Art. 186.
Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając skargę kasacyjną uchyla wyrok także w części niezaskarżonej, jeżeli zachodzi nieważność postępowania.

Art. 187.
§ 1. Jeżeli przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej wyłoni się zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, Naczelny Sąd Administracyjny może odroczyć rozpoznanie sprawy i przedstawić to zagadnienie do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów tego Sądu.
§ 2. Uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego jest w danej sprawie wiążąca.
§ 3. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów może przejąć sprawę
do rozpoznania.

Art. 188.4)
Jeżeli nie ma naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, Naczelny Sąd Administracyjny może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. W tym przypadku Sąd orzeka na podstawie stanu faktycznego przyjętego w zaskarżonym wyroku.

Art. 189.
Jeżeli skarga ulegała odrzuceniu albo istniały podstawy do umorzenia postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym, Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem uchyla wydane w sprawie orzeczenie oraz odrzuca skargę lub umarza postępowanie.

Art. 190.
Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Nie można oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa ustaloną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Art. 191.
Naczelny Sąd Administracyjny, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

Art. 192.
Z wyjątkiem przypadków określonych w art. 123–125, postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym ulega zawieszeniu jedynie na zgodny wniosek stron.

Art. 193.
Jeżeli nie ma szczególnych przepisów postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym,
do postępowania tego stosuje się odpowiednio przepisy postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym, z tym że Naczelny Sąd Administracyjny uzasadnia z urzędu wyroki i postanowienia w terminie trzydziestu dni.

Rozdział 2
Zażalenie
Art. 194.
§ 1. Zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego przysługuje na postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego w przypadkach przewidzianych w ustawie a ponadto na postanowienia, których przedmiotem jest:
1) przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu;
2) wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji, postanowienia,
innego aktu lub czynności, o których mowa w art. 61;
3) zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;
4) odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku;
5) sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;
6) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;
7) odrzucenie skargi kasacyjnej;
8) odrzucenie zażalenia;
9) zwrot kosztów postępowania, jeżeli strona nie wnosi skargi kasacyjnej;
10) ukaranie grzywną.
§ 2. Zażalenie wnosi się w terminie siedmiu dni od doręczenia postanowienia.
§ 3. Zażalenie powinno czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu
sądowym oraz zawierać wskazanie zaskarżonego postanowienia i
wniosek o jego zmianę lub uchylenie, jak również zwięzłe uzasadnienie zażalenia.
§ 4. Zażalenie, którego przedmiotem jest odrzucenie skargi kasacyjnej, powinno być
sporządzone przez adwokata lub radcę prawnego. Przepis art. 175 § 2 i 3 stosuje
się odpowiednio.

Art. 195.
§ 1. Akta sprawy wraz z zażaleniem wojewódzki sąd administracyjny przedstawia Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu po doręczeniu zażalenia pozostałym stronom. Odpowiedź na zażalenie może być wniesiona wprost do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie siedmiu dni od doręczenia zażalenia.
§ 2. Jeżeli zażalenie zarzuca nieważność postępowania lub jest oczywiście uzasadnione,
wojewódzki sąd administracyjny, który wydał zaskarżone postanowienie,
może na posiedzeniu niejawnym, nie przesyłając akt Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu, uchylić zaskarżone postanowienie i w miarę potrzeby sprawę rozpoznać na nowo. Od ponownie wydanego postanowienia przysługują środki odwoławcze na zasadach ogólnych.

Art. 196.
Wojewódzki sąd administracyjny może wstrzymać wykonanie zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia zażalenia. Postanowienie takie może zapaść na
posiedzeniu niejawnym.

Art. 197.
§ 1. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu niejawnym.
§ 2. Do postępowania toczącego się na skutek zażalenia stosuje się odpowiednio
przepisy o skardze kasacyjnej.

Art. 198.
Przepisy niniejszego działu stosuje się odpowiednio do zażaleń na zarządzenia przewodniczącego,
jeżeli ustawa przewiduje wniesienie zażalenia.